MENSENRECHTENSCHENDINGEN IN TURKIJE IN DE EERSTE KWARTAAL 2023

In deze nieuwsbrief zullen we de belangrijkste ernstige mensenrechtenschendingen rapporteren die in het eerste kwartaal van 2023 in Turkije hebben plaatsgevonden.

• Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft op 20 maart zijn Country Reports on Human Rights Practices 2022 uitgebracht met een subsectie over Turkije waarin het talrijke mensenrechtenschendingen in het land evalueert. Het rapport vermeldde geloofwaardige rapporten over willekeurige moorden; verdachte sterfgevallen van personen in hechtenis; gedwongen verdwijningen; marteling; willekeurige arrestatie en voortdurende detentie van tienduizenden personen, waaronder politici van de oppositie en voormalige parlementsleden, advocaten, journalisten, mensenrechtenactivisten en een medewerker van de Amerikaanse missie, wegens vermeende banden met “terroristische” groeperingen of vreedzame legitieme uitingen; en politieke gevangenen en verkozenen.
• Volgens het jaarverslag van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) was Turkije de grootste aanbieder van zaken onder de landen die onder de jurisdictie van het EHRM vallen, met meer dan 20.000 lopende aanvragen.

Recht op leven

• Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) beschuldigde Turkije van de dood van de tiener Berkin Elvan nadat hij geraakt was door een traangasgranaat afgevuurd door de politie tijdens de Gezi Park-protesten van 2013. Het EHRM oordeelde dat Elvans recht op leven was geschonden.

Vrijheid van meningsuiting en media

• Mediaberichten beweerden dat het Duitse persbureau Deutsche Welle van plan is zijn kantoor in Turkije te sluiten nadat de Turkse autoriteiten weigerden zijn vergunning te verlengen.
• De autoriteiten hebben de toegang tot Twitter beperkt in de nasleep van de aardbevingen. Deze beperking kreeg veel kritiek omdat het socialemediaplatform door talrijke slachtoffers die onder het puin vastzaten, werd gebruikt om hun locatie door te geven en om hulp te vragen.

Recht op een effectieve remedie en verbod op discriminatie

a. Vluchtelingen, Migranten en Minderheden

• Uit een rapport van The Association for Migration Research (GAR) blijkt dat Syrische vluchtelingen in de door de aardbeving getroffen gebieden in Zuid-Turkije werden onderworpen aan “meerlagige discriminatie”, waaronder haatzaaiende uitlatingen, mishandeling en fysiek geweld.
• Uit een jaarlijks rapport over persvrijheid bleek dat ten minste 55 leden van de pers werden aangevallen en 28 journalisten werden veroordeeld tot in totaal 50 jaar en zes maanden gevangenisstraf in 2022.
• Statistieken van het Asielagentschap van de Europese Unie (EUAA) toonden aan dat Turkse staatsburgers in 2022 de op twee na grootste groep asielzoekers in de EU waren, met in totaal 55.000 asielaanvragen die het hele jaar door werden ingediend.

b. Transnationale Repressie

• ·Turkse nationale inlichtingendienst (MIT) bevestigde in haar jaarverslag dat zij operaties in het buitenland uitvoerde voor de gedwongen terugkeer van meer dan 100 mensen die banden zouden hebben met de Gülen-beweging.

• De Zweedse regering heeft het verzoek van Turkije om de uitlevering van vier Turkse burgers afgewezen, waaronder een voormalige politiechef die in 2013 deelnam aan een corruptieonderzoek dat gericht was tegen hooggeplaatste leden van de Turkse regering. Turkije eist de uitlevering van 42 mensen, voornamelijk politieke dissidenten, als voorwaarde voor ratificatie van het NAVO-lidmaatschap van Stockholm.

c. Pushbacks

• De Griekse autoriteiten drongen terug op de Turkse journalist Murat Verim, die naar Griekenland vluchtte om gevangenisstraf te voorkomen. Bij zijn gedwongen terugkeer naar Turkije werd Verim gearresteerd en op beschuldiging van terrorisme naar een gevangenis in Edirne gestuurd.
• Volgens een report van een Noorse niet-gouvernementele organisatie was er vorig jaar in totaal 988 pushback-incidenten werden geregistreerd in de Egeïsche zee, een stijging van 57.1 procent ten opzichte van 2021.
• Het Europese grenscontrolebureau Frontex staat voor het eerst voor de Europese rechter in Luxemburg voor het illegaal terugsturen van vluchtelingen, de zogenaamde ‘pushbacks’.