MENSENRECHTENSCHENDINGEN IN TURKIJE IN DE EERSTE KWARTAAL 2022

In deze specifieke nieuwsbrief zullen we de belangrijkste ernstige mensenrechtenschendingen rapporteren die in het eerste kwartaal van 2022 in Turkije hebben plaatsgevonden.

Willekeurige gevangenneming en gedwongen verdwijningen

• Volgens een nieuw rapport van de Raad van Europa is de gevangenispopulatie momenteel de op één na grootste van Europa. De jaarlijkse strafstatistieken van de Raad van Europa 2021, samengesteld door de Universiteit van Lausanne in Zwitserland, tonen aan dat Turkije een van Europa’s leidende gevangenbewaarders blijft vanwege het steeds autoritairere bewind van president Erdogan en zijn hardhandig optreden tegen critici.
• Een mensenrechten-ngo, Solidarity with OTHERS, heeft een database opgesteld waarin hij de aan Gülen gelinkte massadetenties sinds een mislukte staatsgreep in juli 2016 verzamelt.
• Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft geoordeeld dat Turkije het recht op respect voor het privéleven van 14 gevangenen heeft geschonden door hun inkomende en uitgaande correspondentie te uploaden naar de National Judicial Network Server.
• Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft een verzoek afgewezen waarin wordt beweerd dat de Turkse autoriteiten geen effectief onderzoek hebben gedaan naar de zaak van Yusuf Bilge Tunç, een voormalig ambtenaar die in augustus 2019 vermist werd en waarvan wordt gevreesd dat hij is ontvoerd door Turkse inlichtingendienst. De uitspraak van het EHRM wordt gezien als een “unfortunate” beslissing omdat de beslissing gebaseerd was op een onderzoek dat door de Turkse autoriteiten “for show” werd uitgevoerd op 11 mei 2020, negen maanden nadat de familie het verzoek had ingediend bij de Europese rechtbank.

Recht op leven en verbod op foltering

• ‘The Human Rights Center’ van de Orde van Advocaten van Ankara heeft een rapport opgesteld over de beschuldigingen dat sommige verdachten zijn gemarteld op basis van hun vermeende lidmaatschap van de Gülen-beweging in detentie bij het veiligheidsdirectoraat van Ankara in de hoofdstad. Riza Türmen, de leider van het Mensenrechtencentrum in Ankara en voormalig rechter bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM), stapte samen met zes andere personen uit zijn functie als gevolg van het zich verdiepende schandaal.

Vrijheid van meningsuiting en media

• Uit een nieuw rapport van de Turkse Vereniging van Journalisten (TGC) blijkt dat in de eerste maand van 2022 47 journalisten voor de rechter zijn verschenen. Rechtengroepen beschuldigen Turkije routinematig van het ondermijnen van de mediavrijheid door journalisten te arresteren en kritische media te sluiten, vooral sinds president Erdogan een mislukte (zo genoemd) staatsgreep in juli 2016 heeft overleefd.
• Sedef Kabaş, een bekende televisiejournalist, werd onlangs op 22 januari gearresteerd voor opmerkingen die ze in de uitzending maakte over Erdogan op beschuldiging van belediging van de president. De president beledigen is een misdaad waarvoor in Turkije een gevangenisstraf van één tot vier jaar nodig is.
• Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft op 25 januari geoordeeld dat Turkije de rechten heeft geschonden van de Duits-Turkse journalist Deniz Yucel, die een jaar in Turkije gevangen zat en later werd veroordeeld wegens propaganda voor Koerdische rebellen.
• In een rapport van de Turkish Journalists Association (TGC) staat dat 115 Turkse journalisten het slachtoffer zijn geworden van fysiek geweld en dat in 2021 in Turkije in totaal 241 journalisten voor de rechtbank zijn verschenen. Uit het rapport blijkt ook dat drie op de vijf journalisten tijdens hun carrière zijn bedreigd.

Recht op een effectieve remedie en verbod op discriminatie

a. Vluchtelingen en Migranten

• Mehdi Davud, voorzitter van het Syrian Associations Platform, maakte bekend dat duizenden migranten uit Syrië, Afghanistan en Irak illegaal uit Turkije zijn gedeporteerd.
• Het Asielagentschap van de Europese Unie (EUAA) meldde dat in 2021 in totaal 23.737 Turkse staatsburgers internationale bescherming zochten in EU-lidstaten, Noorwegen en Zwitserland. Dit aantal vertegenwoordigde een stijging van 38 procent in vergelijking met het vorige jaar.

b. Vrouwenrechten en LGBT+

• Een in Turkije gevestigde NGO meldde dat in 2021 ten minste acht haatmoorden gericht waren op de LGBT-gemeenschap.

c. Pushbacks

• De Griekse kustwacht duwde 12 Turkse politieke asielzoekers terug die op de eilanden Chios en Samos waren aangekomen. De asielzoekers werden gearresteerd en naar de gevangenis in Turkije gestuurd nadat ze waren teruggeduwd.
• Griekse veiligheidstroepen nemen onderdanen van derde landen in dienst, mannen die van oorsprong uit het Midden-Oosten of Zuid-Azië lijken te zijn, om asielzoekers terug te duwen aan de Grieks-Turkse landgrens. In het nieuwe HRW rapport “‘Their Faces Were Covered’: Greece’s Use of Migrants as Police Auxiliaries in Pushbacks”, staat dat de Griekse politie asielzoekers vasthoudt aan de Grieks-Turkse landgrens bij de rivier de Evros, waarbij ze in veel gevallen de meeste van hun hun kleding en het stelen van hun geld, telefoons en andere bezittingen.